Het dagprogramma wordt gestructureerd en gestroomlijnd via de principes van Leven door Ervaring en Het Klimaat van Aandacht van Stichting Heppie, onderdeel van Het Vergeten Kind. Het Vergeten Kind zet zich in als kenniscentrum en bemoeit zich actief met het vakmanschap en de houding van de jeugdprofessional, wat Eigenwijs omarmt en bekrachtigd. Het is een basis uitgangspositie die aansluit bij de wetenschap van Positieve Psychologie – die onderzoekt wat het effect is van het stimuleren van de gezonde ontwikkeling. Dat is een heel groot effect. Je hoeft de problemen niet te negeren, maar het is zeer gezond en effectief om daarnaast en daaromheen in te zetten op alles wat wel goed gaat.
Klimaat van aandacht
Eigenwijs heeft, in samenwerking met Stichting Het Vergeten Kind, de methodiek toegepast op de jeugdsector.
Klimaat van aandacht bestaat uit drie belangrijke pijlers:
- WILLEN: Hart hebben voor de doelgroep, gedrag willen zien wat er is.
- ZIEN: Achter het gedrag kijken, zien wat de boodschap van de jeugdige is.
- DOEN: Positief begeleiden, reageren op de boodschap en niet op het gedrag.<span
Willen, zien en doen
Door de manier waarop de medewerkers met de kinderen omgaan, is het gevoel van veiligheid en geborgenheid voor de jeugdigen groot. Jeugdigen kunnen zichzelf zijn, hebben het gevoel altijd bij de groepsbegeleider terecht te kunnen en weten waar ze aan toe zijn. Ze kunnen veilig oefenen in het omgaan met de andere jeugdigen en weten dat er altijd iemand in de buurt is die ze kan helpen. De werkwijze van Eigenwijs maakt dat jeugdigen echt onbezorgd kind kunnen zijn en een onvergetelijke tijd hebben.
Het doel van Eigenwijs is om kinderen uit de doelgroep een plezierige, fijne en ontspannen tijd te bieden en ze niet te laten terugdeinzen door problemen of tegenslag. Het zijn allemaal kwetsbare jeugdigen die speciale aandacht nodig hebben in de omgang met anderen.
Willen
Binnen de pijler ‘willen’ staat een betrokken houding ten opzichte van jeugdigen centraal. Deze betrokken houding uit zich in het begaan zijn met jeugdigen die, om welke reden dan ook, het zo hard nodig hebben om wat extra aandacht te krijgen. Dat betekent ook dat medewerkers het als een uitdaging zien om voor elk kind een oplossing te zoeken als een situatie even lastig is.
De medewerkers hebben oprechte aandacht en interesse voor de jeugdigen. Dit laten ze de jeugdigen veelvuldig merken. Zo tonen de medewerkers vanaf het moment dat de jeugdigen binnenkomen interesse in de jeugdige door gesprekjes aan te gaan en mee te gaan in wat de jeugdige leuk vindt. De medewerkers omringen de kinderen met aandacht en zorg en zijn er echt voor hen. Het belang van de jeugdige staat voorop. Jeugdigen voelen zich hierdoor bij Eigenwijs snel op hun gemak.
Medewerkers bieden de jeugdigen passende warmte en genegenheid. Eigenwijs creëert gedurende de dag knusse momentjes waarin de jeugdigen en de begeleiders rustig samen zijn en een band kunnen opbouwen.
Zien
“Zien” betekent achter het gedrag van jeugdigen kijken. Door goed naar het gedrag van een jeugdige te kijken, zie je al snel wat een jeugdige eigenlijk wil bereiken en wat daarvoor een goede manier zou zijn.
Eigenwijs staat voor een respectvolle omgang met jeugdigen. Er is onvoorwaardelijke acceptatie van de jeugdige als persoon. Dit betekent echter niet dat jeugdigen zich op een ongewenste manier mogen gedragen. Wanneer een jeugdige ongewenst gedrag vertoont, wordt altijd gekeken naar een alternatieve manier waarop de jeugdige zich kan gedragen. Volgens Eigenwijs vertonen kinderen ongewenst gedrag, omdat dit gedrag voor hen op dat moment de beste of enige optie is. De medewerker helpt het kind zich op een andere manier te gedragen. Dit betekent dat medewerkers het gesprek met het kind aangaan en samen met het kind oplossingen zoeken.
Doen
Binnen de pijler ‘Doen’ staat positief begeleiden centraal. Er wordt gehandeld op de achterliggende reden van het gedrag wat wordt gezien. Positief begeleiden gaat onder andere over het geven van complimenten. Maar gewenst gedrag wordt ook gestimuleerd door het bieden van duidelijkheid, structuur en grenzen, door humor en enthousiasme, door mee te spelen en door het aangeven wat wel mag in plaats van wat niet mag. Jeugdigen leren veel meer door middel van bekrachtiging van gewenst gedrag dan door bestraffing van ongewenst gedrag. Eigenwijs gaat dan ook uit van de kracht van positiviteit: Positief gedrag van de medewerkers roept positief gedrag van de jeugdigen op.
Een ander aspect van positieve begeleiding bij Eigenwijs houdt in dat we samen met de jeugdigen afspraken maken in plaats van dat we allerlei regels opstellen. Medewerkers leggen aan de jeugdigen uit waarover ze afspraken willen maken. Er is veel ruimte voor inbreng en ideeën van jeugdigen waardoor zij medeverantwoordelijk zijn.
Andere methodes
Brain Blocks
Op Eigenwijs werken we met Brain Blocks. In fysieke zin is Brain Blocks een doos met verschillende materialen waaronder; afbeeldingen van een hoofd, blokken, cilinders, bruggen en ballen in verschillende kleuren, sheets en een filter (Informatie over interventie - Brain Blocks).
De werkwijze in een notendop:
Cliënten worden uitgenodigd om door middel van de Brain Blocks materialen hun gevoelens en gedachten te verbeelden. De begeleider reflecteert samen met de cliënt op deze beelden. Dit reflectieproces is steeds weer anders. De beelden van een schoolkind zullen namelijk anders zijn dan die van een volwassene. De begeleider sluit met zijn reflectieproces aan op de beelden en het ontwikkelingsperspectief van de cliënt. Hierdoor maakt hij de werkwijze met Brain Blocks steeds weer op maat. Hoe vaak en hoe lang Brain Blocks ingezet wordt is dan ook steeds weer anders.
Positieve psychologie
Eigenwijs zet volop in, in het versterken van de eigen kracht van de jeugdige. Hierbij worden ook basisprincipes uit de wetenschap van positieve psychologie gehaald.
Wanneer men spreekt over positieve psychologie wordt geenszins een bagatellisering of ontkenning van problemen bedoeld. De wetenschap van positieve psychologie richt zich op de vraag hoe mensen positieve ervaringen kunnen hebben (geluk, hoop en liefde), positieve eigenschappen kunnen bezitten (vitaliteit, doorzettingsvermogen en wijsheid) en hoe positieve instituties kunnen bestaan, oftewel manieren waarop instellingen een positief verschil kunnen maken binnen de maatschappij.